Truyện ngắn: Còn lại một mình
Những ngày gần đây Thiểu bị ám ảnh bởi đôi mắt sâu xoáy nhìn Thiểu từ chiếc ghe lợp mui bằng lá dừa nước đậu ở ngã ba sông. Ðôi mắt tựa như bên trong là một khoảng không có thể cuốn Thiểu vào đó mà nghiến, mà xay bất cứ lúc nào.
Ông Năm ngồi đó nghêu ngao ca. Toàn những lời ông tự nghĩ ra rồi nương theo điệu buồn của vọng cổ mà hát. Những chữ cuối cùng của câu vọng cổ tự dưng buông lơi, nhẹ hẫng, rớt xuống con sông buồn rồi theo sóng nước mải miết trôi. Thiểu ngồi bên bếp lửa cạnh ông Năm. Ông ngó nghiêng, biết Thiểu đang buồn nên không hát nữa. Bốn bề thinh lặng, chỉ có con sông là chảy trôi.
– Bây buồn hoài rồi cái buồn nó có trôi đi hay không? Hay nó cứ dai dẳng lấy bây, đau đến chết?
Thiểu nhìn ra sông. Thở dài não nuột. Ðêm ở xứ này vốn buồn, cộng thêm lòng Thiểu buồn sâu thẳm. Nếu không có mấy ánh đèn măng xông ở xóm chợ bên kia sông hắt xuống nước từng vệt sáng chắc Thiểu càng ngột ngạt hơn nữa. Thiểu ra sàn nước ngồi nhìn sông lấp lánh bạc dưới ánh sáng. Gió lồng lộng thổi.
Ðêm nay, chiếc ghe nhỏ ấy lại về đậu bên kia sông, cách chỗ Thiểu một khoảng đủ để người phụ nữ ngồi trong chiếc ghe ấy thấy được Thiểu. Tim Thiểu đập nhanh. Ðã nhiều ngày qua và Thiểu chắc chắn người ngồi trên ghe ấy dong ghe về tận miệt muỗi mòng đỉa vắt này để tìm Thiểu. Thấy Thiểu rồi thì không nói gì, chỉ lặng lẽ quan sát Thiểu từ xa. Bằng một đôi mắt sâu xoáy.
Thiểu cố tránh ánh nhìn ấy. Chiếc ghe nhỏ mui lá dừa nước khô rộp, trong ghe có ngọn đèn dầu hắt ánh sáng xuống lòng sông, và một người đàn bà tóc quấn gọn sau gáy ngồi lặng im dõi mắt ra sông. Nhiều lần Thiểu định chèo xuồng qua sông, đến chỗ chiếc ghe ấy, hỏi sao mà chị ngó xa ngó gần, có hôm còn chèo ghe đậu dưới tán cây tra bông vàng gần căn chòi nhỏ của ông Năm. Nhưng Thiểu không đủ can đảm để qua sông, chị cũng chẳng đủ dũng cảm để đối diện với Thiểu. Cứ như thế, hai con người lặng lẽ nhìn nhau, cái nhìn xuyên qua những lớp sóng bạc đầu.
Mùa mưa năm nay đến sớm hơn mọi năm. Ông Năm cũng đã xé lá dừa nước cặp lại tấm vách căn nhà cho khỏi tạt. Ông bắc thang leo lên xóc nóc lại căn nhà, chặt mấy nhánh tra đã thôi trổ bông vàng để gió không quật vào mái chòi tơi bời. Mưa đến bất chợt, những đợt nước từ trên rớt xuống rỉ rả mặt sông. Con sông cuồn cuộn chảy cuốn theo mấy vạt lục bình lênh đênh. Ông Năm đã qua bên kia sông lai rai với những người phát ruộng, chuẩn bị cày cấy. Trong nhà chỉ còn lại mình Thiểu. Căn nhà tuy xập xệ nhưng là chỗ che mưa, che nắng của Thiểu. Ông Năm với Thiểu cũng chẳng phải máu mủ ruột rà gì, chỉ tại ông Năm thấy Thiểu lang thang không chốn trở về nên cho Thiểu ở tạm, có rau ăn rau, có cháo ăn cháo, coi Thiểu như con cháu trong nhà. Trời mưa vần vũ. Mấy đợt nước hất vào vách xào xạc, xem chừng tới chiều con sông này đầy nước, có khi nước xâm xấp cái sàn nhà, Thiểu phải dời đồ đạc kẻo nước cuốn trôi.
Lòng Thiểu như lửa đốt. Thiểu đi ra đi vào, lóng nga lóng ngóng. Thiểu cũng không biết sao lòng mình lại rối như tơ vò, mà mắt cứ nhìn xa xăm về phía con nước đang lững lờ cuộn chảy. Hình như Thiểu đang tìm bóng dáng chiếc ghe nhỏ. Hôm qua Thiểu còn thấy nó lênh đênh bên kia sông. Màn mưa trắng xóa che cả tầm nhìn của Thiểu. Ngoài kia mênh mông bạt ngàn là nước, ngay cả cây tra kế bên Thiểu còn không thấy nữa huống chi là bóng dáng một người đàn bà xa lắc giữa dòng sông.
Nhưng rồi màn mưa dạt ít nhiều, chỉ còn con sông cuộn xiết. Màn mưa cứ như tấm màn sân khấu vén qua một bên để Thiểu thấy được dòng nước cuốn trôi đi rất nhiều thứ trước mắt mình. Giữa ngổn ngang lục bình, củi mục… Thiểu để ý thấy có một sự sống đang lặn ngụp giữa dòng nước. Thiểu hốt hoảng. Mui ghe lá dừa nước nổi trôi. Dòng nước hiền hòa ngày thường, dữ dội trong ngày giông bão, sẵn sàng cuốn trôi mọi thứ, kể cả sự sống đang gồng mình bám víu lấy những gì có thể để sinh tồn.
Thiểu chạy như bay xuống chiếc xuồng đang neo ở bờ, nhanh nhẹn lấy cái đế dép lào tát nước rồi chèo nhanh ra giữa sông. Nước dập dềnh làm chiếc xuồng Thiểu chèo chao đảo. Thiểu giữ lấy mái chèo, trụ chân mặc cho nước mấy lần định nhấn chiếc xuồng chìm nghỉm.
Thiểu nói trong tiếng mưa, tiếng sóng:
– Chị ơi, lên xuồng mau. Mau lên chị!
Người phụ nữ đưa cái tay lạnh móp méo, trắng nhợt vịn lấy be xuồng, gồng mình leo lên. Người chị ướt sũng, chắc chị đã ngâm nước quá lâu nên bờ môi tái nhợt và mái tóc dài bết sát vào cổ, ngực, lưng…
Nhìn người phụ nữ run rẩy, tự dưng Thiểu khóc. Thiểu nhớ lại cái lần Thiểu qua sông cũng bị chìm xuồng, cũng suýt chết đuối. Trọng đã cứu Thiểu, đưa về nhà, đốt lò sưởi ấm. Trọng đã cưu mang Thiểu suốt một mùa mưa lũ. Vợ Trọng cũng kẹt lại nhà ngoại suốt mùa ấy. Trong căn nhà nhỏ có bộ tràng kỷ mấy đời để lại, Thiểu quét tước, ra vào, nấu cơm, rửa chén. Thiểu đi tắm, Trọng lấy cái khăn rằn vắt ở đầu giường chờ đưa cho Thiểu lau tóc…
* *
Xóm nhỏ thấy chị chèo ghe về nhà sau mùa mưa lũ, được dịp xôn xao. Không mất nhiều thời gian, chị đã biết chuyện Trọng cứu một người con gái và cho ở nhà khi chị đi vắng. Chị bàng hoàng, lòng buồn như bông điệp xé đôi. Chị cập xuồng ở bến dưới sông bước lên nhà, Trọng ngồi gọt gọt, đóng đóng gì đó ở dưới gốc cây nhãn. Thấy chị về, Trọng nhìn chị bối rối, lảng tránh và im lặng cất thứ anh đang đóng đi. Chị liếc qua cũng nhận thấy là một cái nôi vừa thành hình. Chị cười gượng rồi đi vào trong nhà tìm tìm kiếm kiếm. Nhà cửa sạch sẽ, bộ tràng kỷ được lau bóng loáng không một hột bụi bám vào. Bếp vẫn còn âm ấm. Chị ngồi phụp xuống góc bếp, khóc rưng rức. Trọng nghe tiếng chị nức nở, chỉ biết sững sờ.
Chị quyết định xuống ghe bắt đầu một chuyến đi dài sau mấy mươi đêm ngủ xoay mặt sang hướng khác. Chị luôn biết Trọng khao khát có tiếng cười con trẻ trong căn nhà này. Trọng vẫn thường mơ về những đứa trẻ chạy lũn chũn dưới gốc cây nhãn, chân con lấm bùn Trọng sẽ cõng xuống bến sông rửa chân. Nhưng chị không thể sinh con sau một đợt bệnh nặng.
Hỏi han, dò đường… cuối cùng chị cũng chèo ghe tới được xứ này. Con sông bồng bềnh vắt ngang qua những đau, buồn, hạnh phúc hay mất mát. Chị đậu ghe cạnh chỗ Thiểu, nhìn Thiểu, nhưng chị chưa thể can đảm đối diện. Còn Thiểu vẫn sợ sệt khi nghĩ về một vụ đánh ghen kinh thiên động địa như từng nghe người ta kể, nào là cắt tóc, xé đồ… để chừa cái thói yếu lòng với đàn ông có vợ. Nhưng chị không làm như vậy.
* *
Mũi xuồng cập bến, Thiểu gác mái chèo, cột dây rồi đưa người phụ nữ lên nhà, đốt lửa sưởi ấm. Và rồi Thiểu sững người, chết lặng khi nghe chị buông một câu:
– Em cứ trở về bên kia, để sinh nở an toàn. Ðứa trẻ không có tội tình gì…
Thiểu im lặng, nước mắt cũng ứa ra từng dòng âm ấm trên khuôn mặt lạnh tái.
Mưa đã ngừng hẳn. Dòng sông cũng đã thôi cuộn xiết. Dòng sông đã chảy ngang qua cuộc đời của Thiểu, cũng đưa chị lên bờ để Thiểu nhìn rõ đôi mắt chị không phải xoáy sâu oán trách, mà hiền lành cảm thương cho người phụ nữ như Thiểu, khổ sở vì phút yếu lòng và phải trốn tránh về nơi heo hút này dù bụng mang dạ chửa.
Cuối cùng Thiểu không về ngôi nhà có bộ tràng kỷ mấy đời bóng loáng và quý giá. Ngày Thiểu chuẩn bị sinh, chị đưa Thiểu lên huyện thuê nhà trọ, để có điều kiện chuẩn bị chu toàn đón một sinh mệnh nhỏ. Ngồi trong mui ghe, Thiểu im lặng nhìn sóng nước lăn tăn, thi thoảng Thiểu gặp cụm lục bình trôi có bông tím ngát, Thiểu đưa tay ngắt một bông. Ðời Thiểu cũng như đám lục bình rày đây, mai đó, chưa biết nơi đâu là bến đỗ cuộc đời. Nhưng Thiểu biết mình may mắn khi được chị, người phụ nữ hiền lành nhất mà Thiểu từng gặp, tha thứ. Ðiều đó càng khiến Thiểu quyết tâm đối diện với lầm lạc của mình và chọn cách sống không thẹn với chị. Chị chèo ghe, mái chèo vỗ sóng, chốc chốc chị lại khom người ngó vào trong ghe trông chừng Thiểu. Thiểu nghĩ về đời mình, về những năm tháng kế tiếp. Không biết những năm tháng ấy sẽ như thế nào, buồn vui, xa xót… nhưng Thiểu sẽ làm tốt bổn phận của một người mẹ.
Truyện ngắn: Hoàng Khánh Duy