Các dấu hiệu để nhận biết dậy thì sớm ở trẻ
ThS.BS Dương Thị Thủy – Chuyên khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Medlatec – cho biết, thông thường, ở bé gái, tuổi dậy thì bắt đầu từ 11-12 tuổi. Dậy thì sớm là khi trẻ trước 8 tuổi đã phát triển ngực hay có kinh nguyệt trước 9 tuổi.
Ở nam giới, tuổi dậy thì thường sau nữ giới, thông thường tuổi bắt đầu dậy thì khoảng 12, nhưng nếu sớm hơn có thể là lúc 9 tuổi.
Trong giai đoạn dậy thì, bé có những thay đổi cơ thể rõ rệt. Những dấu hiệu cho biết bé dậy thì sớm gồm:
Bé gái, dấu hiệu dậy thì đầu tiên là sự phát triển tuyến vú. Sau đó, lông mu bắt đầu mọc, mọc lông nách. Bên cạnh đó là dấu hiệu mụn trứng cá, xuất hiện kinh nguyệt.
Với bé trai, tinh hoàn và dương vật sẽ to lên, sau đó xuất hiện mọc lông mu và lông nách. Giọng nói trầm hơn, hay còn gọi là “vỡ giọng”, các cơ phát triển. Dấu hiệu rõ rệt khác là mụn trứng cá và râu xuất hiện.
BS Thủy lưu ý, nếu cha mẹ thấy con phát triển nhanh so với bạn bè cùng trang lứa, ví dụ bé gái trước 7, 8 tuổi đã phát triển ngực, lông mu, hoặc bé trai trước 9 tuổi phát triển tinh hoàn và kích thước dương vật thì nên cho con đến cơ sở y tế tế kiểm tra.
Dậy thì sớm ở trẻ do nhiều nguyên nhân gây nên như khối u (thường là u nhỏ vùng hạ đồi), nhiễm trùng (viêm não, quai bị, viêm màng não…), dị dạng bẩm sinh (não úng thủy, tật đầu nhỏ), hội chứng McCune – Albright, hoặc do thiếu hụt GH phối hợp… Để chẩn đoán chính xác, khi cho trẻ đi kiểm tra dậy sớm, bác sĩ sẽ tư vấn làm cho trẻ những xét nghiệm:
Xét nghiệm máu: Kiểm tra nồng độ hormone Progesteron, LH-RH, FSH, LH, E2.
Chụp X-quang cổ tay: Đánh giá xem xương có phát triển bình thường không.
Chụp CT hoặc MRI đầu: Tìm khối u hoặc tổn thương não.
Sau khi có kết quả chẩn đoán chính xác bé dậy thì sớm, cha mẹ được bác sĩ đưa ra hướng xử lý và điều trị kịp thời cho trẻ.
Việc điều trị ở bé gái nhằm ngưng kinh nguyệt ngay sau lần tiêm đầu tiên, theo dõi siêu âm tử cung và buồng trứng giảm kích thước sau 6 tháng. Đối với bé trai nhằm ngưng cường dương sớm, giảm kích thước tinh hoàn sau nhiều tháng. Lông mu thoái triển từ từ, cải thiện tâm lý, giảm tốc độ phát triển trong năm đầu.
Đồng thời, bác sĩ Thủy chia sẻ có không ít cha mẹ biết con dậy thì sớm rất sốc và lo lắng, nhưng bác sĩ lưu ý, cha mẹ cần bình tĩnh để không gây hoang mang tâm lý ở trẻ.
Thanh Vân/TH