Cuộc chiến ‘kéo con ra khỏi màn hình’
Khi Rebecca Grant lấy máy chơi game của con trai, thằng bé nổi cơn thịnh nộ. Nó phớt lờ mẹ cả tuần và im lặng, ngoại trừ một câu ‘Con không yêu mẹ’.
Lệnh cấm con chơi game không phải là quyết định dễ dàng với Grant, bà mẹ hai con, 46 tuổi, ở Fremont, California. Cô đã nghiên cứu hàng giờ và đọc nhiều sách từ các chuyên gia nuôi dạy con cái. Cô tham gia các nhóm Facebook dành cho những gia đình có hoàn cảnh tương tự và theo dõi sát sao hành vi của con mình. Tuy nhiên, cô vẫn bất ngờ trước phản ứng của cậu con trai 10 tuổi.
“Thằng bé thực sự không ổn. Theo một cách nào đó thái độ của con càng củng cố quyết định của tôi. Con đang phụ thuộc vào màn hình, đến mức không còn lý trí”, bà mẹ nói.
Sau 15 tháng giãn cách xã hội ở nhiều mức độ khác nhau, các gia đình Mỹ đang cố gắng thoát ra khỏi thiết bị công nghệ để tận hưởng mùa hè. Có điều, các bậc cha mẹ phát hiện ra việc cắt bỏ thời gian sử dụng thiết bị khó hơn nhiều. Họ đang phải đối mặt với sự phản kháng từ những đứa trẻ đã quen làm bạn với smartphone.
Trong khi nhiều doanh nghiệp tổ chức trại hè và trung tâm chăm sóc trẻ đang mở cửa, dữ liệu ban đầu cho thấy lượng thời gian dành cho màn hình không giảm mạnh. Theo công ty nghiên cứu Similarweb, thời gian trung bình dành cho mỗi phiên trên 100 trang web hàng đầu đã sụt giảm… 24 giây.
David Bressler và hai con ra ngoài ở Mahattan. Ảnh: Washington Post.
Trong đại dịch, nhiều gia đình đã tăng thời gian dùng thiết bị công nghệ. Màn hình “giữ yên” hàng triệu trẻ em sau một năm nghỉ học và cho phép cha mẹ làm việc từ xa. Đối với những đứa trẻ không gặp bạn bè thì thời gian dùng các ứng dụng nhắn tin và trò chơi điện tử mang lại cho chúng sợi dây liên kết với cuộc sống cũ.
Xem nhiều màn hình không tránh khỏi những mặt trái. Một nghiên cứu gần đây trên tạp chí Nhi khoa cho thấy tỷ lệ béo phì ở trẻ em trong đại dịch tăng gần 2%. Nhiều cha mẹ nhận thấy con thay đổi hành vi và tính cách. Chúng cáu kỉnh, hay tranh cãi và kém tập trung. Một số trở nên lo lắng hoặc chán nản, hoặc nổi cơn thịnh nộ.
Grant nhận thấy đã có những khoảnh khắc các con cô hành động không giống chúng. Như con trai út 7 tuổi, bật khóc bất cứ lúc nào có chuyện, dù rất nhỏ. Con 10 tuổi nói dối tham gia lớp Zoom để vào xem YouTube hoặc chơi vài ván game.
Victoria Dunckley, một bác sĩ tâm thần nghiên cứu về tác động của màn hình đối với trẻ em và là tác giả của cuốn sách Reset Your Child’s Brain nói: “Tất cả sự kích thích quá mức này đang khiến trẻ rơi vào trạng thái căng thẳng”.
Để thiết lập lại thời gian dùng thiết bị, cha mẹ đang áp dụng các cách khác nhau. Họ đặt cược vào những thứ gây xao nhãng, như trại hè, chuyến du lịch gia đình. Một số buộc con cái ra ngoài nhiều hơn, trong khi một số gia đình kiểm soát thời gian xem và quy định giờ dùng mỗi ngày. Họ áp dụng cách của Victoria, đó là không dùng thiết bị trong một tháng, tổ chức các chuyến ra khỏi nhà đón mặt trời và hoạt động thể chất nhiều hơn. Sau đó nếu muốn có thể thiết lập lại thời gian xem cho trẻ.
Trong khi với một số gia đình thì đang sa lầy, một số ít khác thấy rằng công nghệ giúp trẻ giao lưu và học hỏi được nhiều điều. Đối với anh David Bressler, một kỹ sư phần mềm ở New York, thì khái niệm trẻ nhìn màn hình bao nhiêu chưa bao giờ là mối quan tâm lớn.
“Tôi thực sự tin rằng mình có thể gắn bó với các con bằng công nghệ. Chúng tôi có thể nói về nó, nói về những gì bọn trẻ quan tâm. Tôi luôn cho con tự do với việc sử dụng công nghệ, nhưng rất quan tâm đến cách chúng sử dụng nó vì tin rằng đây xây dựng cầu nối giữa tôi và lũ trẻ”, Bressler, 53 tuổi, đã nghỉ việc để chăm sóc con gái 6 tuổi và con trai 8 tuổi.
Hai con 6 và 8 tuổi của David chuẩn bị về nhà sau một chiều chơi hết mình. Ảnh: Washington Post.
Tuy nhiên, anh vẫn thất vọng với sự “mê muội” xem YouTube của con trai mình và hiểu rằng cả hai đứa trẻ đều cần có các lựa chọn thay thế. Hiện thành phố đã mở cửa, anh đang đảm bảo cho các con ở ngoài nhiều nhất. Họ sẽ tham gia một số buổi cắm trại ngoài trời, đến hồ bơi, chơi thể thao và nghệ thuật.
Nhạc sĩ Jonathan Korty quyết định tổ chức những chuyến cắm trại khi nhìn thấy ba đứa con vùi đầu vào thiết bị mỗi ngày suốt mấy tháng mùa xuân 2020. Anh tống các con lên xe tải và đưa chúng đi câu ở tất cả các bãi biển và hồ ở quận Marin, tiểu bang California.
“Tôi thực sự quan tâm đến những đứa trẻ cần phải khỏe mạnh về tinh thần. Trong đại dịch đột nhiên chúng ở trên màn hình tối thiểu sáu giờ một ngày. Là bậc cha mẹ tôi thực sự lo ngại khi thấy con mình bị cuốn vào vòng xoáy này”, anh nói.
Thấy việc làm của Korty, nhiều bậc cha mẹ khác đã nhờ anh quản lý các con của họ. Vậy là từ tháng 6/2020, anh bắt đầu điều hành một “trại hoàn lương”, có tới 13 đứa trẻ. Thông qua các hoạt động của mình, anh nhận thấy lũ trẻ yên tĩnh và ngoan ngoãn hơn bao nhiêu. “Tiếp xúc với câu cá và ra ngoài trời là liều thuốc giải độc. Chúng bắt đầu hoạt bát hơn, cười và nói nhiều hơn”, anh nói.
Hiệp hội Trại hè Mỹ cho biết số lượng ghi danh đã tăng trong năm nay, mặc dù vẫn không đạt được con số trước đại dịch là khoảng 26 triệu trẻ em. Cắm trại là một cách hợp lý để phá bỏ những thói quen của năm qua, nhưng không phải là một lựa chọn cho mọi gia đình. Trẻ em dưới 12 tuổi vẫn chưa thể chủng ngừa, và nhiều trại có ít địa điểm do các yêu cầu về an toàn nCov. Ít nhất là trong mùa hè này, nhiều bậc cha mẹ vẫn đang cố gắng chăm sóc con cái tốt nhất có thể.
Carrie Mengelkoch, một bà mẹ ba con ở Gainesville, Florida, muốn con mình làm những gì cô đã làm trong mùa hè thời thơ ấu. Đó là đi ra ngoài, tìm vài đứa trẻ khác, bày trò để chơi. Nhưng cô nhận thấy không có nhiều trẻ em ở bên ngoài như xưa.
Các con của cô 10, 13 và 15 tuổi vẫn ở trên màn hình 6 giờ một ngày, mặc dù cô đã thương lượng một giờ chơi game Mario Kart cho một giờ bên ngoài. “Thật sự rất khó để chỉ cầm thiết bị và nói ‘Hãy làm gì đó đi’. Tôi cảm thấy như tất cả họ đã quên cách ra ngoài chơi hay cách giải trí mà không cần thiết bị”, Mengelkoch, người làm việc tại nhà cho ứng dụng giám sát, cho biết.
Về phần Grant, cô nói rằng con trai cô đã hạnh phúc hơn và là chính mình hơn sau một tháng không có máy điện tử. Nhưng khi cô ấy giới thiệu lại chúng, cả hai đứa trẻ bắt đầu quay trở lại thói quen xấu. Cô quyết định cấm chơi vô thời hạn.
“Tôi quyết định sẽ không cho con chơi điện tử nữa. Nhưng lũ trẻ vẫn tiếp tục hỏi về nó”, người mẹ nói.
Phan Dương (Theo Washington Post)